 Kolebką filozofii zachodniej jest starożytna Grecja. Zdecydowana większość badaczy uznaje refleksję filozoficzną Greków za pierwszą w dziejach formę systematycznej, racjonalnej kontemplacji rzeczywistości. Próby w pełni rozumowego ujęcia całości bytu nie znajdują precedensu we dawniejszych dokonaniach którejkolwiek z kultur. Filozofia nie tylko jako pojęcie, lecz przede wszystkim jako sposób myślenia, jest dziełem Greków. Żadna z powstałych wcześniej cywilizacji nie dokonała przedtem tak zdecydowanego przejścia od mitu, języka wyobraźni i obrazu, do rozumu, logosu, języka myśli i pojęć.
Zalążki nauk, przekazane Grekom przez Egipcjan i Babilończyków, dopiero w Grecji, zachowując rolę narzędzi do pomiarów, obliczeń, czy wróżb, rozkwitły, poszerzone o wymiar czysto teoretyczny. Poza wzglądem na praktyczne korzyści pojawił się w starożytnej Grecji zmysł bezinteresownego oglądu rzeczywistości, z którego dopiero wtórnie, i niejako niezamierzenie mógł wypływać doraźny pożytek.
Rozumowania pierwszych myślicieli nie potrzebowało motywacji poza czystą wolą poznania. Wzmagała ją niespotykana w ówczesnym świecie wolność obywateli polis. W tych starożytnych wspólnotach tworzył rozum nieskrępowany potęgą kapłanów świata Wschodu i treści ich objawienia. Dostatek i zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych nie pozwoliło na powstrzymanie chęci dążenia do wiedzy.
Nieprzypadkowo to właśnie Grecja wydała pierwszych mędrców, których dociekliwość i pragnienie poznania dały im miano miłośników mądrości.
|
